Polska dołączyła do Unii Europejskiej 1 maja 2004 r. na mocy Traktatu Akcesyjnego podpisanego 16 kwietnia 2003 r. w Atenach. Jako państwo członkowskie Polska wpływa na kształt decyzji podejmowanych na forum UE.
Od unii gospodarczej do unii politycznej
Pierwszym krokiem w kierunku powstania Unii Europejskiej, jaką znamy dzisiaj, było powołanie Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali w 1951 r. Państwa założycielskie wyszły z założenia, że bliższa współpraca gospodarcza może być kluczem do trwałego pokoju na kontynencie. I tak w 1958 r. utworzono Europejską Wspólnotę Gospodarczą (EWG). Na początku ściślejsza współpraca gospodarcza obejmowała sześć krajów: Belgię, Francję, Holandię, Luksemburg, Niemcy i Włochy.
Wspólnota, która na początku była wyłącznie unią gospodarczą, stopniowo zaczęła obejmować różne obszary polityki: od klimatu, ochrony środowiska i zdrowia po stosunki zewnętrzne i bezpieczeństwo oraz sprawiedliwość i migrację.
W 1993 Europejska Wspólnota Gospodarcza (EWG) Traktatem z Maastricht zmieniła nazwę na Unię Europejską (UE).
UE w świecie
Unia Europejska jest największą wspólnotą handlową na świecie, jest również największym eksporterem towarów i usług i oraz głównym rynkiem importowym dla ponad 100 krajów.
Na mocy traktatu z Maastricht wprowadzono swobodny przepływ osób, usług, towaru i kapitału jako zasadę traktatową. Zgodnie z art. 63 TFUE obecnie zakazane są wszelkie ograniczenia przepływu kapitału i płatności między państwami członkowskimi oraz między państwami członkowskimi a państwami trzecimi. Poza swoimi granicami UE działa również na rzecz liberalizacji handlu światowego.
Polska w instytucjach UE
Parlament Europejski
W Parlamencie Europejskim spośród 720 deputowanych zasiada 53 posłów z Polski.
Rada Unii Europejskiej
Ministrowie rządów wszystkich państw członkowskich, zgromadzeni w Radzie, przyjmują nowe przepisy podczas regularnych spotkań i koordynują działania polityczne. W zależności od tematyki posiedzenia, w spotkaniach uczestniczą różni przedstawiciele polskiego rządu.
Przewodnictwo w Radzie UE – prezydencja
Rada UE nie ma stałego przewodniczącego – w przeciwieństwie do Komisji lub Parlamentu Europejskiego. Jej pracami kieruje kraj sprawujący prezydencję w Radzie, który zmienia się na zasadzie rotacji co sześć miesięcy. Od 1 stycznia do 30 czerwca 2025 r. funkcję tę będzie sprawować Polska.
W trakcie tych sześciu miesięcy polscy ministrowie będą przewodniczyć obradom dotyczącym poszczególnych obszarów polityki Unii Europejskiej. Ponadto będą pomagać w ustalaniu ich porządku, a także zadbają o to, aby dialog z innymi instytucjami UE przebiegał sprawnie.
To już drugi raz, kiedy nasz kraj przewodzi pracom Rady. Nasza poprzednia prezydencja przypadła na drugą połowę 2011 r.
Komisja Europejska
Komisję tworzy tzw. kolegium 27 komisarzy, w tym przewodniczący i wiceprzewodniczący. Komisarze – po jednym z każdego państwa członkowskiego UE – kierują pracami Komisji w pięcioletnich kadencjach. Przewodniczący powierza każdemu komisarzowi odpowiedzialność za określony obszar polityki.
W obecnym cyklu instytucjonalnym komisarzem reprezentującym Polskę jest Piotr Serafin, który odpowiada za prace nad budżetem UE. We wszystkich krajach UE Komisję reprezentują jej lokalne biura nazywane przedstawicielstwami.
Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny
Polska ma 21 przedstawicieli w Europejskim Komitecie Ekonomiczno-Społecznym. Ten organ doradczy – reprezentujący pracodawców, pracowników i inne grupy interesu – przedstawia opinie na temat proponowanych przepisów. Dzięki temu wszystkie zainteresowane strony mogą zyskać lepsze wyobrażenie co do ewentualnych skutków tych przepisów dla rynku pracy i sytuacji społecznej w państwach członkowskich.
Europejski Komitet Regionów
Polska ma 21 przedstawicieli w Europejskim Komitecie Regionów, który jest zgromadzeniem przedstawicieli samorządów lokalnych i regionalnych w UE. Ten organ opiniodawczy doradza w sprawie proponowanych przepisów, aby zagwarantować, że będą one uwzględniały punkt widzenia wszystkich regionów UE.
Stałe Przedstawicielstwo przy UE
Polska utrzymuje stały kontakt z instytucjami UE również za pośrednictwem swojego Stałego Przedstawicielstwa w Brukseli. Jest to swego rodzaju ambasada RP przy UE, której głównym zadaniem jest dbanie o to, by interesy kraju i jego polityka były w UE jak najskuteczniej realizowane.
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE