Wilk Canis lapus jest największym żyjącym w Europie drapieżnikiem z rodziny psowatych (Canidae). Gatunek ten wymaga rozległych areałów oraz odpowiedniej bazy pokarmowej, którą stanowią głównie duże ssaki kopytne.
Liczebność
Obecnie wilki zasiedlają całą Polskę, a w Karpatach bytuje bardzo liczna i stabilna ich populacja. Największą zwartą ostoją wilka w kraju są Karpaty (od Bieszczadów po Beskid Śląski) oraz Pogórze Karpackie. Na podstawie szacunków wykonywanych corocznie przez jednostki Lasów Państwowych, na obszarze 53 4818 ha objętych projektem żyje ok. 400 wilków.
Opis gatunku
– Masa ciała: 30–65 kg
– Długość ciała: 100 –140 cm
– Wysokość w kłębie: 60–90 cm
– Dymorfizm płciowy: zaznaczony, samce są większe od samic
– Odżywianie: wszystkożerne, drapieżnik
– Tryb życia: grupy rodzinne (watahy)
– Długość życia: 12–16 lat
Biologia i ekologia
Wilki żyją w grupach rodzinnych (watahach), składających się z jednej pary rodzicielskiej oraz ich młodych. Do rui przystępują w lutym, a szczenięta pokazują się na początku maja. Samice zwykle szczenią się w norach, ale także w wykrotach drzew, a nawet w dobrze osłoniętych legowiskach na ziemi. Najczęściej rodzi się 5–6 szczeniąt, ale do zimy średnio dożywają 1–3. W warunkach polskich wielkość watahy wynosi od 2 do 10, najczęściej 4–5 osobników. Wilcze grupy rodzinne są terytorialne. Wielkość terytoriów w górach wynosi ok. 150 km2. Terytorium użytkowane jest przez wilki nierównomiernie: przebywają one najczęściej w obszarach najmniej penetrowanych przez ludzi, a jednocześnie obfitujących w zwierzynę. Wilki znakują swoje terytorium moczem, odchodami oraz charakterystycznym drapaniem pazurami ziemi. Drapieżniki pokonują codziennie ok. 23 km, jednak mogą przebiec ponad 60 km w ciągu doby. Wilki z jednej watahy mogą polować pojedynczo lub w mniejszych podgrupach łowieckich. Najbardziej aktywne są wieczorem (po zmierzchu) i nad ranem. Wilki to zwierzęta mięsożerne, polujące przede wszystkim na ssaki kopytne. Preferowanym gatunkiem ofiary jest jeleń, lecz mogą polować na wszystkie gatunki dzikich ssaków kopytnych występujących w Polsce (dziki, sarny, łosie, daniele, sporadycznie także żubry). W warunkach mozaiki lasów i pastwisk często zabijają zwierzęta hodowlane (owce, krowy, kozy, rzadko konie).
Ochrona i zagrożenia
Wilk w Karpatach zajmuje przede wszystkim obszary charakteryzujące się wysoką lesistością oraz niskim stopniem fragmentacji kompleksów leśnych. Dodatkowo preferują tereny o wysokiej dostępności bazy pokarmowej. Fragmentacja siedlisk i brak możliwości migracji to jedne z czynników mogących zagrażać rozprzestrzenianiu się ich populacji.
Prawo międzynarodowe
– Konwencja Berneńska – Załącznik II
– Konwencja Waszyngtońska (CITES) – Załącznik II
– Rozporządzenie Rady (WE) 338/97 – Załącznik A
– Dyrektywa Siedliskowa – Załącznik II (gatunek priorytetowy) i IV
Prawo krajowe
– Ochrona gatunkowa – ochrona ścisła – gatunek wymagający ochrony czynnej
– Gatunek, dla którego wymagane jest ustalenie 500-metrowej strefy ochrony wokół nory lęgowej w okresie 01.04–31.08
Kategoria zagrożenia IUCN
– Czerwona lista IUCN – LC (ang. least concern)
– Czerwona lista zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce (2002) – NT (ang. near threatened)
– Polska czerwona księga zwierząt (2001) – NT (ang. near threatened)
– Czerwona lista dla Karpat (2003) – VU (ang. vulnerable)
—————————————————————————-
WOLF Canis Lupus
The Canis lupus is the largest European predator of the canidae family. The species requires extensive areas and an appropriate nutritional base, which mainly comprises large ungulate mammals.
Numbers
Currently, wolves populate the entire Poland, and the Carpathian Mountains feature a very large and stable population. The largest compact refuge of the wolf in Poland are the Carpathian Mountains (from the Bieszczady Mountains to the Silesian Beskids) and the Carpathian Foothills. Based on annual estimates by various units of the State Forests, 53 4818 ha covered by the project is home to ca. 400 wolves.
Species Description
– Body Mass: 30–65 kg
– Body Length: 100–140 cm
– Shoulder Height: 60–90 cm
– Sexual Dimorphism: visible, males are larger than females
– Nutrition: omnivore, predator
– Lifestyle: family groups (packs)
– Lifespan: 12–16 years
Biology and ecology
Wolves live in family groups (packs), consisting of a mated pair and its offspring. Their oestrous start in February, and the pups are born at the beginning of May. Females usually pup in holes, but also in fallen trees, and even in overgrown lairs on the ground. They most often give birth to 5–6 pups, but on average, only 1-3 live through to the winter. In Poland, packs range from 2 to 10 specimens, with the average being 4–5 specimens. Wolf family packs are territorial. The size of the territory in the mountains is ca. 150 km2. The territory is used irregularly: the animals usually stay in areas with the most sparse human presence, and rich in game. Wolves mark their territory with urine, excrements and characteristic claw marks in the soil. Daily, they travel ca. 23 km, however, they are capable of running more than 60 km during the day. Wolves from a single pack can hunt individually or in smaller hunting packs. They are most active in the evening (after dusk), and in the early morning. Wolves are carnivorous, and hunt mainly ungulate mammals. They prefer deer, but generally hunt all wild ungulate species found in Poland (wild boar, roe deer, moose, fallow deer, and sporadically wisent). In the condition of a forest and pasture mosaic, they often kill farm animals (sheep, cows, goats, and rarely, horses).
Protection and hazards
In the Carpathian Mountains, the wolf mainly occupies areas characterized by high forest density and a low degree of forest complexes’ fragmentation. Additionally, they prefer areas of a high feeding base. Fragmentation of habitats and no possibility of migration are two of the factors that may hinder the spread of their population.
International law:
– Berne Convention – Appendix II
– Washington Convention (CITES) – Appendix II
– Council Regulation (EC) 338/97 – Appendix A
– Habitat Directive – Appendix II (priority species) and IV
National legislation:
– Species protection – strict protection – species requiring active protection
– A species which requires setting out a of 500 metre protection zone around the breeding den between 01.04 and 31.08
IUCN threat category:
– IUCN Red List – LC (least concern)
– The Red List of vanishing and endangered species in Poland (2002) – NT (near threatened)
– Polish Red Book of animals (2001) – NT (near threatened)
– Red List for the Carpathians (2003) – VU (vulnerable)
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE