Łoś to największy współcześnie żyjący gatunek ssaka kopytnego z rodziny jeleniowatych, wyróżniający się charakterystycznym porożem i wyjątkowo długimi kończynami. Występujący w Polsce podgatunek – łoś europejski – jest największą żyjącą w Polsce zwierzyną łowną. Łatwo przystosowuje się do warunków środowiska i chociaż najchętniej bytuje w lasach naturalnych, to obecnie coraz częściej spotyka się go w lasach zagospodarowanych, nawet w pobliżu okolic silnie zaludnionych.
Liczebność
Łoś w czasach nowożytnych został wytępiony w Europie Zachodniej, a w ostatnim stuleciu także w Polsce był dwukrotnie doprowadzony do stanu krytycznego. Dziś osiąga w naszym kraju zachodni kres swojego zasięgu, utrzymując się w regenerujących się po nadmiernym pozyskaniu populacjach. W Polsce łoś występuje najliczniej w północno-wschodniej części kraju. W podkarpackich lasach szacuje się, że jest 340 łosi. Na obszarze 53 4818 ha objętych projektem bytuje zaledwie kilka osobników.
Opis gatunku
– Masa ciała: 250–500 kg
– Długość ciała: 2,4–3,2 m
– Wysokość w kłębie: 1,5–2,3 m
– Rozpiętość poroża: do 2 m
– Dymorfizm płciowy: wyraźnie zaznaczony, samice mniejsze od samców, poroże tylko u samców
– Odżywianie: roślinożerca
– Tryb życia: samotniczy/małe grupy
– Długość życia: 20–25 lat
Biologia i ekologia
Bukowisko odbywa się od września do pierwszej połowy października. Odgłosy godowe łosi nie są tak efektowne jak u jeleni. Nie gromadzą haremu. Okres trwania rui u samicy wynosi około 7 dni. Cielaki łosia, dość często są to bliźnięta, rodzą się od maja do początku czerwca. Łoś żywi się ok. 250 gatunkami roślin. Latem zjada przede wszystkim liście i pędy, zimą zaś pąki i czubki młodych drzewek oraz korę drzew i krzewów. Byki mają imponujące poroże w kształcie łopat. To element obronny, odstraszający, ale także przyciągający samice. Łopaty pojawiają się u samców ok. 5 roku życia. W populacji polskiej nie mamy łopataczy (lub bardzo rzadko), a jedynie półłopatacze i badylarze. Łosie zrzucają poroże po okresie godowym. Dietę uzupełnia roślinność wodna i błotna. Łoś ma doskonały węch, dobry słuch i nieco gorszy wzrok. Rośliny zanurzone w wodzie odnajduje za pomocą zmysłu dotyku. Niezwykle długie nogi dobrze służą łosiom do brodzenia w błocie, wodzie lub śniegu oraz do przekraczania przeszkód terenowych. Łosie są doskonałymi pływakami. Woda jest preferowanym przez łosia elementem środowiska. Żerując na zanurzonej roślinności wodnej nurkują do 5 m przez około 30–50 sekund. Łosie poruszają się inochodem, jak koń. Z reguły chodzi powoli, ale może rozwinąć prędkość w kłusie do 30 km/h. Okresy maksymalnej aktywności łosi przypadają na brzask i zmierzch. W dni bardzo wietrzne łosie nie są aktywne i często pozostają w legowiskach. W swoich ulubionych ostojach o obfitej bazie żerowej i przy dostatku wody łosie są na ogół mało ruchliwe.
Ochrona i zagrożenia
Łoś jest zwierzęciem typowo leśnym. Najgroźniejszym naturalnym wrogiem łosia jest wilk, pożerając najsłabsze łoszaki i stare osobniki. Wilki potrafią upolować nawet dorodnego byka.
Prawo międzynarodowe
– Konwencja Berneńska – Załącznik II
Prawo krajowe
– całoroczny okres ochronny
Kategoria zagrożenia IUCN
– Czerwona lista IUCN – LC (ang. least concern)
———————————————————————————————–
EUROPEAN ELK Alces alces
The elk is the largest extant species of ungulate mammals of the cervidae family, characterized by unique antlers and exceptionally long limbs. The largest subspecies encountered in Poland – the European elk – is the largest wild game species in Poland. It easily adapts to environmental conditions and although it prefers natural forests, presently it is more and more often encountered in managed forests, even near highly populated areas.
Numbers
In modern times, the elk has been wiped out in Western Europe, and in the last hundred years in Poland, it was twice driven to the edge of extinction. Presently, Poland is the westernmost boundary of the species range, in populations regenerating after excessive hunting. In Poland, the elk inhabits mostly the north-eastern part of the country. In the forests of Podkarpacie the elk population is estimated to be 340 specimens. In the area 53 4818 ha covered by the project only few specimens reside.
Species Description
– Body Mass: 250–500 kg
– Body Length: 2.4–3.2 m
– Shoulder Height: 1.5–2.3 m
– Antler span: up to 2 m
– Sexual Dimorphism: significant, females smaller than males, antlers only on males,
– Nutrition: herbivore
– Lifestyle: solitary/small groups
– Lifespan: 20–25 years
Biology and ecology
The rutting season lasts from September to mid-October. The elk’s mating call is not as impressive as in the case of deer. They do not gather a harem. The females remain in heat for about 7 days. Elk calves, quite often twins, are being born from May until the beginning of June. The elk feeds on ca. 250 plant species. In the summer, they eat mostly leaves and sprouts, and in the winter, buds, tops of young trees and bark from trees and shrubs. Bulls sport impressive shovel-like antlers. They are used for defensive purposes, as a deterrent, but also drawing in females. Males start growing antlers around 5 years if age. The Polish population lacks specimens with a fully developed set (or they very rare), only ones with partial antlers. Elks shed their antlers after the mating season. Their diet is supplemented by aquatic and swampy flora. The elk has a keen sense of smell, good hearing and slightly worse eyesight. It seeks out submerged plants using its sense of touch. Their extremely long legs make them well adjusted to wade in water, mud, or snow, as well as to cross obstacles. Elks are excellent swimmers. Water is their preferred element. While feeding on submerged vegetation, they can dive down to 5 m for approximately 30–50 seconds. Elks move similarly to a horse. Usually they move slowly, can also trot at speeds of ca. 30 km/h. Elk maximum activity falls on dawn and dusk. On very windy days, elks are not active, often remaining in their lairs. In their favourite refuges with abundant food and water, elks are usually not very mobile.
Protection and hazards
The elk is a typically forest animal. Elk’s most dangerous natural enemy is the wolf, killing the weakest and eldest specimens. Wolves are even able to kill the most powerful bulls.
International law
– Berne Convention – Appendix II
National legislation
– permanent protection
IUCN threat category
– IUCN Red List – LC (least concern)
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE